Nhân nguyên tức là Địa Chi bên trong có tàng chứa Thiên Can vậy, đã nêu ở chương Địa chi, có thể tham khảo thêm.
1. Nhân nguyên có lợi
( 1 ) Có thể lấy làm phụ trợ cho Thiên can, Địa chi không tốt, như:
Quý Mão - Ất
Đinh Tị - Bính,Mậu,Canh
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Giáp Tý - Quý
Bát tự bên trong có 6 thủy mộc cư trú, thổ kim hoàn toàn không có, gánh lấy thân cường không có khắc chế là gây nên hoạn nạn. Song, trong Tị có tàng chứa Mậu thổ gồm cả Canh kim, thổ có thể khắc thủy, kim có thể chế mộc, vốn là Thiên can Địa chi đều là vô dụng, mà bên trong tàng chứa nhân nguyên, đơn độc có thể phụ trợ kỳ bất đãi ( không tốt) vậy.
( 2) Có thể lấy tăng thêm lực lượng cho Thiên can, Địa chi, như:
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Nhâm Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Giáp Tý - Quý
3 Giáp 2 Dần, mộc nhiều như rừng, lại có Nhâm thủy Tý thủy sinh mộc, thì mộc càng thêm phồn thịnh, bản thân mừng có Thân kim khắc chế, chính là Nhất kim Ngũ mộc; chỉ có một thì khó thắng, thì không thể không nhờ vào Dần bên trong có tàng chứa Mậu thổ, lấy sinh kim khắc mộc, vốn là lấy Mậu thổ nhân nguyên để tăng gia thêm lực lượng cho Thân kim vậy.
2. Nhân nguyên có hại
( 1) Bang trợ cho Thiên can, Địa chi gây nên tai vạ, như:
Mậu Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Canh Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Giáp Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Canh Ngọ - Đinh,Kỷ
Một Giáp có năm kim khắc, cũng biết là suy, làm sao kham nổi ở bên trong Thân lại tàng chứa thêm Mậu thổ, Ngọ trong lại tàng chứa thêm Kỷ thổ, dụng Mậu Kỷ thổ nhân nguyên, lại tiếp tục sinh kim, sao không phải chuyên trợ cho Canh Thân kim gây ra tai vạ ư.
(2) Phá hư tinh hoa của Thiên can, Địa chi. Ví như:
Ất Mùi - Kỷ,Đinh,Ất
Mậu Dần - Giáp,Bính,Mậu
Mậu Thìn - Mậu,Quý,Ất
Canh Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Mậu thổ quá nặng ( trọng), đương tiết tú khí tại Canh Thân nhị kim, sao không thể là quá đẹp; thế nhưng, ở trong Dần lại tàng chứa Bính hỏa, đã có thể khắc khứ can giờ là Canh kim, mà Chi giờ là Thân bên trong có chứa Canh kim, cũng phá vỡ Dần trong tàng chứa Bính hỏa xung khứ, sao không phải là tinh hoa đã bị phá hỏng hết ư.
3. Phân tích lực lượng Nhân nguyên
(1 ) Tối trọng: Chi tháng bên trong tàng chứa Nhân nguyên thuộc bản khí của Chi tháng ( như tháng Thân có bản khí là Canh, Canh cùng Thân đều thuộc kim, Canh tức là bản khí của Thân), là lực lượng Tối trọng ( đứng đầu).
(2) Thứ trọng: Bên trong Chi tháng có ám tàng ở Nhân nguyên ( ví như tháng Thân, trong Thân có Mậu Nhâm ám tàng), tuy không phải là bản khí của tháng Thân, lực lượng thì Thứ trọng ( quan trọng thứ yếu).
(3) Sảo khinh ( Hơi nhẹ): Bên trong địa chi Năm, Ngày, Giờ có tàng chứa Nhân nguyên, cùng Chi tháng chứa nhân nguyên ganh đua lẫn nhau, thì lực cũng bị giảm nhẹ.
1. Nhân nguyên có lợi
( 1 ) Có thể lấy làm phụ trợ cho Thiên can, Địa chi không tốt, như:
Quý Mão - Ất
Đinh Tị - Bính,Mậu,Canh
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Giáp Tý - Quý
Bát tự bên trong có 6 thủy mộc cư trú, thổ kim hoàn toàn không có, gánh lấy thân cường không có khắc chế là gây nên hoạn nạn. Song, trong Tị có tàng chứa Mậu thổ gồm cả Canh kim, thổ có thể khắc thủy, kim có thể chế mộc, vốn là Thiên can Địa chi đều là vô dụng, mà bên trong tàng chứa nhân nguyên, đơn độc có thể phụ trợ kỳ bất đãi ( không tốt) vậy.
( 2) Có thể lấy tăng thêm lực lượng cho Thiên can, Địa chi, như:
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Nhâm Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Giáp Dần - Giáp,Bính,Mậu
Giáp Tý - Quý
3 Giáp 2 Dần, mộc nhiều như rừng, lại có Nhâm thủy Tý thủy sinh mộc, thì mộc càng thêm phồn thịnh, bản thân mừng có Thân kim khắc chế, chính là Nhất kim Ngũ mộc; chỉ có một thì khó thắng, thì không thể không nhờ vào Dần bên trong có tàng chứa Mậu thổ, lấy sinh kim khắc mộc, vốn là lấy Mậu thổ nhân nguyên để tăng gia thêm lực lượng cho Thân kim vậy.
2. Nhân nguyên có hại
( 1) Bang trợ cho Thiên can, Địa chi gây nên tai vạ, như:
Mậu Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Canh Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Giáp Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Canh Ngọ - Đinh,Kỷ
Một Giáp có năm kim khắc, cũng biết là suy, làm sao kham nổi ở bên trong Thân lại tàng chứa thêm Mậu thổ, Ngọ trong lại tàng chứa thêm Kỷ thổ, dụng Mậu Kỷ thổ nhân nguyên, lại tiếp tục sinh kim, sao không phải chuyên trợ cho Canh Thân kim gây ra tai vạ ư.
(2) Phá hư tinh hoa của Thiên can, Địa chi. Ví như:
Ất Mùi - Kỷ,Đinh,Ất
Mậu Dần - Giáp,Bính,Mậu
Mậu Thìn - Mậu,Quý,Ất
Canh Thân - Canh,Mậu,Nhâm
Mậu thổ quá nặng ( trọng), đương tiết tú khí tại Canh Thân nhị kim, sao không thể là quá đẹp; thế nhưng, ở trong Dần lại tàng chứa Bính hỏa, đã có thể khắc khứ can giờ là Canh kim, mà Chi giờ là Thân bên trong có chứa Canh kim, cũng phá vỡ Dần trong tàng chứa Bính hỏa xung khứ, sao không phải là tinh hoa đã bị phá hỏng hết ư.
3. Phân tích lực lượng Nhân nguyên
(1 ) Tối trọng: Chi tháng bên trong tàng chứa Nhân nguyên thuộc bản khí của Chi tháng ( như tháng Thân có bản khí là Canh, Canh cùng Thân đều thuộc kim, Canh tức là bản khí của Thân), là lực lượng Tối trọng ( đứng đầu).
(2) Thứ trọng: Bên trong Chi tháng có ám tàng ở Nhân nguyên ( ví như tháng Thân, trong Thân có Mậu Nhâm ám tàng), tuy không phải là bản khí của tháng Thân, lực lượng thì Thứ trọng ( quan trọng thứ yếu).
(3) Sảo khinh ( Hơi nhẹ): Bên trong địa chi Năm, Ngày, Giờ có tàng chứa Nhân nguyên, cùng Chi tháng chứa nhân nguyên ganh đua lẫn nhau, thì lực cũng bị giảm nhẹ.